Černobilska nuklearna katastrofa i posledice maligne prirode

Danas je potpuno jasno da zagađenje, koje je uzrokovala černobilska nuklearna katastrofa, dovodi do učestalije pojave karcinoma. Konkretno, maligna oboljenja se registruju znatno češće u populaciji koja živi u visokokontaminiranom području, kao i kod osoba koje su bile angažovane radi uklanjanja radioaktivnog otpada, u poređenju sa neeksponiranom populacijom.

Na primer, kod eksponirane populacije u Belorusiji, incidencija karcinoma štitne žlezde, bubrega i mokraćnih puteva u periodu od 1993. do 2003. bila je znatno veća nego kod referentne grupe. Leukemija je bila znatno češća kod populacije u Belorusiji i Ukrajini, ali i kod dece iz Rusije i Ukrajine.

Karcinom štitne žlezde

Karcinom štitne žlezde dramatično se uvećao u sve tri zemlje. To se i očekivalo s obzirom da je oslobođena velika količina radioaktivnog joda eksploziom nuklearnog reaktora. Na primer, incidencija ovog karcinoma se udvostručila u oblasti Brijanska u narednih 10 godina od katastrofe, u osnosu na ostatak Rusije. Do 2004. godine incidencija se čak i utrostručila.

U trenutku katastrofe, deca do 4 godine starosti, bila su posebno osetljiva na zračenje. Posle 1990. učestalost ovog karcinoma se kod dotične uzrastne grupe povećala za 7 puta.

Čini se da je karcinom štitne žlezde uzrokovan ovom nuklearnom katastrofom neobično agresivan. Brzo raste i daje metastaze u limfnim čvorovima i plućima, što pogoršava prognozu bolesti i zahteva višestruke hirurške intervencije. S obzirom na prilično dug latentni period ovog tipa karcinoma, moe se očekivati porast broja obolelih osoba u decenijama koje predstoje.

Leukemije

Veća učestalost obolevanja od leukemije zapažena je među beloruskim likvidatorima u periodu od 1990.-1991. godine. Od 1992. godine zapažena je češća pojava leukemije kod celokupne populacije u Belorusiji. Leukemija kod dece u regionu Tula (Rusija), u postčernobilskom periodu, značajno je premašila dotadašnju stopu obolevanja. Neki podaci pokazuju i rizik za razvoj leukemije i kod dece koja su zračenju bila izložena još u materici.

Ostali tipovi maligniteta

Povećanje obolevanja od karcinoma respiratornih puteva primećeno je kod žena u najzagađenijim područjima Kaluške oblasti (Rusija). Od 1995. godine takođe je zapažena povećana incidencija karcinoma želuca, pluća, dojke, rektima, debelog creva, koštane srži i limfnog sistema. U dečijem uzrastu javile su se povećane stope karcinoma kostiju i centralnog nervnog sistema u periodu od 1990.-1994. godine. Povećanje broja karcinoma urinarnih puteva, mokraćne bešike, poslednjih godina se beleži na kontaminiranoj teritoriji Ukrajine.