Halitoza – neprijatan zadah

Neprijatan zadah iz usta (halitosis, foetor ex ore) predstavlja veliki problem ne samo zdravstvene prirode već i socijalnog karaktera. Utiče na svakodnevne aktivnosti kao i na psihološki profil osobe koja može da izbegava druženja, smejanje, direktan razgovor sa osobama iz okruženja, te intimne odnose.

Mogući uzroci halitoze su loša oralna higijena, oralne infekcije, jaka i začinjena hrana sa specifičnim mirisom, određeni lekovi, pušenje, kserostomija (suvoća usne duplje), nazalne infekcije (infekcije nosa) kao i respiratorne (disajne) infekcije, određene sistemske bolesti (ciroze i druge bolesti jetre, bubrega, gastrointestinalnog trakta, dijabetična ketoacidoza) kao i psihijatrijske bolesti.

Interesantno je da zadah može biti različitog kvaliteta u zavisnosti od porekla. Tako zadah kod dijabetične ketoacidoze podseća na miris voća koji potiče od acetona, dok se kod obolelih od uremije oseća miris amonijaka, a kod ciroze jetre oseti se miris raspadnute krvi. Unoseći odoriformnu hranu (bijeli i crni luk, alkohol, kuvana jaja itd)

Uglavnom je posledica isparljivih sumporovih jedinjenja, a što se tiče oboljenja usne duplje koje utiču na neprijatan zadah, najčeše se radi o nekom od oboljenja potpornog aparata zuba kao što su ulceronekrozni gingivitis, parodontopatija i slično.

Za otkrivanje da li je uzrok neprijatnog zadaha ekstraoralnog ili intraoralnog porekla (odnosno da li uzrok potiče iz usne duplje ili ne) koristi se izuzetno jednostavan, mada ne sasvim pouzdan test nazvan Breningov. Test se izvodi tako što osoba zatvori usta i diše na nos. Na taj način izdahnuti vazduh ne prolazi kroz usnu duplju, tako da ako se zadah i dalje neprijatno oseti onda je razlog ekstraoralnog porekla, odnosno ne potiče iz usne duplje. Prisustvo isparljivih sumpornih jedinjenja se može dokazati halimetrom, odnosno aparatom za verifikaciju i kvantifikaciju neprijatnog zadaha.

Terapija

U terapiji halitoze neophodno je otkriti etiološke faktore koji dovode do nje, te ih otkloniti, istovremeno sa motivacijom i obučavanjem pacijenta o adekvatnim tehnikama održavanja oralne higijene.