Kako se primenjuju anestetici?

Anestetici su supstance koje mogu da uzrokuju lokalni ili sistemski efekat. Iz tog razloga možemo da ih podelimo na lokalne i opšte anestetike.

Lokalni anestetici mogu da se primene na mnogobrojne načine, intravenski, epikutano (topikalno), intramuskularno, epiduralno, spinalno… Koriste se u različitim oblicima i agregatnim stanjima. Mogu da budu u vidu tečnosti, krema, gelova pa čak i flastera. Lokalni anestetici su vrlo značajni u sprovođenju regionalne anestezije, koja u mnogim aspektima ima prednost u odnosu na opštu anesteziju.

S druge strane, opšti anestetici mogu da se primene na manje načina, jer izazivaju sistemski efekat, opštu anesteziju, koja može da uzrokuje fatalna stanja i iz tog razloga moraju se pažljivo aplikovati. Često su povezani sa depresijom raznoraznih sistema organa, te je njigova upotreba uglavnom udružena sa mehaničkom ventilacijom. Opšti anestetici mogu da se primenjuju na sledeće načine:

• Inhalaciona primena je jedna od načina izazivanja opšte anestezije. Inhalacioni anestetici su uglavnom isparljive tečnosti, ređe gasovi. Jedini gasovi koji se primenjuju u ovu svrhu su azotni-oksidul i ksenon. U ovom slučaju neophodna je posebna aparatura kojom se primenjuju ove vrste lekova, kao što je upotreba maske za lice.

• Intravenski se primenjuju intravenski anestetici. Ove materije brzo dovode do sistemskih efekata jer se plasiraju direktno u cirkulaciju. Ukoliko se sa intravenskim anestetikom koriste intravenskim putem i mišićni relaksanti i analgetici, koristi se poseban termin kao Totalna intravenska anestezija.

• Moguće je opštu anesteziju postići kombinovanim putem, odnosno upotrebom lokalnog inhalacionog anestetika i intravenskom primenom mišićnog relaksanta i analgetika.

• Poseban vid predstavlja i upotreba transdermalnog puta, kao što je slučaj kod primene fentanila, vrlo jakog opšteg anestetika, čak i do sto puta jačeg od morfina.

Anestetici i kontraindikacije

Ove lekove ne treba primenjivati ukoliko postoje infekcije, jer je u tom slučaju moguće njeno rasejavanje. Kod bolesnika sa bolestima kardiovaskularnog sistema treba biti pažljiv kada su u pitanju supstance koje dovode do njegove depresije. Primena anestetika je individualna stvar, prilagođavaju se stanju svakog pacijenta i takav pristup bi uvek trebalo imati na umu.